Ай-Күн календары (мисал катары 2012-жыл)
Түзүүчү - Дастан Сарыгулов

Январь Февраль Март Апрель Май Июнь
Бирдин айы Жалган куран Чын куран Бугу Кулжа Теке
Дүйшөмбү
Шейшемби
Шаршемби
Бейшемби
Жума
Ишемби
Жекшемби
2 9 16 23 30
3 10 17 24 31
4 11 18 25
5 12 19 26
6 13 20 27
7 14 21 28
1 8 15 22 29
6 13 20 27
7 14 21 28
1 8 15 22 29
2 9 16 23
3 10 17 24
4 11 18 25
5 12 19 26
5 12 19 26
6 13 20 27
7 14 21 28
1 8 15 322 29
2 9 16 23 30
5 10 17 24 31
4 11 18 25
2 9 16 23 30
3 10 17 24
4 11 18 25
5 12 19 26
6 13 20 27
7 14 21 28
1 8 15 22 29
7 14 21 28
1 8 15 22 29
2 9 16 23 30
3 10 17 24 31
4 11 18 25
5 12 19 26
6 13 20 27
4 11 18 25
5 12 19 26
6 13 20 27
7 14 21 28
1 8 15 22 29
2 9 16 23 30
3 10 17 24
Июль Август Сентябрь Октябрь Ноябрь Декабрь
Баш оона Аяк оона Тогуздун айы Жетинин айы Бештин айы Үчтүн айы
Дүйшөмбү
Шейшемби
Шаршемби
Бейшемби
Жума
Ишемби
Жекшемби
2 9 16 23 30
3 10 17 24 31
4 11 18 25
5 12 19 26
6 13 20 27
7 14 21 28 30
1 8 15 22 29
6 13 20 27
7 14 21 28
1 8 15 22 29
2 9 16 23 30
3 10 17 24 31
4 11 18 25
5 12 19 26
3 10 17 24
4 11 18 25
5 12 19 26
6 13 20 27
7 14 21 28
1 8 15 22 29
2 9 16 23 30
1 8 15 22 29
2 9 16 23 30
3 10 17 24 31
4 11 18 25
5 12 19 26
6 13 20 27
7 14 21 28
5 12 19 26
6 13 20 27
7 14 21 28
1 8 15 22 29
2 9 16 23 30
3 10 17 24
4 11 18 25
3 10 17 24 31
4 11 18 25
5 12 19 26
6 13 20 21
7 14 21 28
1 8 15 22 29
2 9 16 23 30
21
55
55
55
БУГУ айында АЙ жаңырган жана ТОГОЛ күнү.
АЙ жаңырган күн.(Аба-ырайы өзгөрүлөт).
АЙ толгон күн.
ТОГОЛ күнү (Аба-ырайы өзгөрүлөт).
(1) ТОГОЛ - ПЛЕЯДА жылдызчалары, ЖЕР жана АЙ бир сызыкчага туш болгон мезгил.
(2) ТОГОЛ күндөрү жыл сайын жылып, 19 жылда кайра ордуна келет (ай жаңырган күнгө эсептегенде). Бирок үч күндүн бирине туш келет. Кыргыз эли ошол үчүн илгертен бери ТОГОЛ үч күн уланат, биринчи күнү тогошот, экинчи күнү "айыл конот", үчүнчү күнү "үрөп чыгат" деп айткан.
(3) ТОГОЛ күндөрү адам, жаныбарлар үчүн өтө жагымсыз. Бул күндөрү кыргыз көчкөн эмес, ууга чыккан эмес, кыз берип, келин алган эмес. Баарынан сак болгон.

Ж ы л д а р

Жылдардын
аталышы
Жылдар
Эртең менен жаман сүйлөбө.

Узак сапар тартаарда ачууланба.

Бешикти эки кишилеп көтөрбөйт.

Алыс сапарга чыгаарда нандын четинен
оозтийип сактатып кой - насип күтөт.

Баш киймиңди сатпа.
Чычкан
Уй
Жолборс
Коен
Улуу
Жылан
Жылкы
Кой
Мечин
Тоок
Ит
Доңуз
1912   1924   1936   1948   1960   1972   1984   1996   2008
1913   1925   1937   1949   1961   1973   1985   1997   2009
1914   1926   1938   1950   1962   1974   1986   1998   2010
1915   1927   1939   1951   1963   1975   1987   1999   2011
1916   1928   1940   1952   1964   1976   1988   2000   2012
1917   1929   1941   1953   1965   1977   1989   2001   2013
1918   1930   1942   1954   1966   1978   1990   2002   2014
1919   1931   1943   1955   1967   1979   1991   2003   2015
1920   1932   1944   1956   1963   1980   1992   2004   2016
1921   1933   1945   1957   1969   1981   1993   2005   2017
1922   1934   1946   1958   1970   1982   1994   2006   2018
1923   1935   1947   1959   1971   1983   1995   2007   2019

Баланын таманынан өппөйт.

Наристенин киймин түңкүсүн сыртка калтырбайт.

Шыпыргыны тике койбойт.

Бир үйдө эки адам удаа тырмак албайт.

Башкийимди ыргытпа.

Бир күнкү маалдардын аталыштары

Таңкы насипти таштаба.

Таң азандан турсаң, ырыскыңдан куру калбайсың.
1. Бүлбүл
2. Таңкуланөөк
3. Таңатуу
4. Күнчыккан
5. Күнкөтөрүлгөн
6. Күнтекши
7. Күнтийген
8. Шашке
9. Улуу шашке
10. Жалгантүш
11. Чактүш
12. Түшоогон
13. Бешим
14. Алакөлөкө
15. Кеч бешим
16. Дигер
17. Күн батар
18. Күүгүм
19. Акшам
20. Иңир
21. Үрүүл
22. Бүрүүл
23. Куптан
24. Жатар
25. Текши уйку
26. Түнортосу
27. Түнортосу оогон
28. Түнкаракчы
29. Таңкаракчы
30. Таңгажуук
31. Саар
32. Апак-шапак
Таң атаарда жолго чыксаң чык, күн батаарда чыкпа.

Караңгыда ак сураба.

Караңгыда шыпырба, душманыңды көбөйтөсүң.

Кечинде тырмак алба.


Copyright © 2009  Кыргызсанжырасы,
Все права защищены. Печать только с согласия автора.ЗЭТ